Studyholic

Διαφορές προφορικού και γραπτού λόγου Ο προφορικός και ο γραπτός λόγος διαφέρουν πολύ ως επικοινωνιακές δραστηριότητες:  ο πρώτος έχει στο δυναμικό του το πλούσιο φορτίο της ομιλίας για τη μετάδοση των πληροφοριών, ενώ ο δεύτερος μόνο τη σύνταξη, το   λεξιλόγιο και τη στίξη . Ποιες είναι όμως οι βασικές διαφορές τους; •  Στον  προφορικό λόγο , οι συμμετέχοντες/ουσες συνήθως βρίσκονται στον  ίδιο χώρο και χρόνο  έτσι ώστε να συνεισφέρουν από κοινού στον λόγο.  •   Ο προφορικός λόγος  παράγεται «αυθόρμητα»,   διαμορφώνεται δηλαδή τη στιγμή που εκφωνείται υπό την  πίεση του χρόνου και του/της ακροατή/ τριας . Γι' αυτό το λόγο, σ τον προφορικό λόγο παρουσιάζονται συχνά ελλειπτικές προτάσεις ή ανολοκλήρωτες φράσεις, ενώ αυτό δε συμβαίνει συνήθως στο γραπτό λόγο, π.χ. «αλλά δε θα μπορεί και στο μέλλον να τα πληρώσει, εφόσον θα είναι άνεργος ή θα έχει ένα ταμείο ανεργίας ας πούμε -εε αυτές είναι- εγώ δεν το θεωρώ πρόβλημα των νέων αυτό»,  πολλά «γεμίσματα» (εε, ας πούμε, χμ, χμ, ξέρω ’γώ

Η οργάνωση του λόγου και το επιχείρημα Το παρακάτω κείμενο του Δημοσθένη ανήκει σε ρητορικό λόγο. Κύριο χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι η πειθώ. Ο Δημοσθένης ουσιαστικά προσπαθεί να πείσει τους Αθηναίους να πλήξουν με διπλή τους ενέργεια το Φίλιππο. Στην προσπάθειά του αυτή οργανώνει το λόγο του και αναπτύσσει τα επιχειρήματά του με τον ακόλουθο τρόπο: 1. Προβάλλει τη θέση του (απόφανση) Φρονώ, λοιπόν, ότι με διπλή ενέργεια πρέπει εσείς να συνδράμετε την κατάσταση, 2. Τη διευκρινίζει (επεξήγηση) και με το να σώζετε χάρη των Ολυνθίων τις πόλεις τους στέλνοντας στρατιώτες που θα το πραγματοποιήσουν αυτό, και με το να λεηλατείτε τη χώρα του Φιλίππου με πολεμικά πλοία και με άλλον  στρατό. 3. Την αιτιολογεί, αποδεικνύοντας τι θα συμβεί, αν δε δράσουν με διπλή ενέργεια, αν δηλαδή δράσουν σε μια κατεύθυνση μόνο (αιτιολόγηση)       Αν όμως το ένα από αυτά το αμελήσετε,  φοβούμαι μήπως μας πάει χαμένη η εκστρατεία· γιατί, αν εσείς μόνο τη χώρα του βλάπτετε, θα το αντέξει αυτό,

Είδη συλλογισμών Η διαδικασία με την οποία ο νους καταστρώνει ένα επιχείρημα λέγεται συλλογισμός. Οι συλλογισμοί είναι άμεσοι, έμμεσοι, παραγωγικοί, επαγωγικοί, αναλογικοί.             Στον παραγωγικό συλλογισμό από το όλον συμπεραίνουμε για τα επιμέρους.             Έμμεσοι είναι οι συλλογισμοί των οποίων το συμπέρασμα προκύπτει από δύο ή                                περισσότερες προτάσεις - κρίσεις.            Άμεσοι είναι οι συλλογισμοί των οποίων το συμπέρασμα προκύπτει από μια μόνο πρόταση         - κρίση.            Στον επαγωγικό συλλογισμό από τα επιμέρους συμπεραίνουμε για το όλο.            Στον αναλογικό συλλογισμό από τα επιμέρους συμπεραίνουμε πάλι για τα επιμέρους.            Άσκηση   Βρείτε τους συλλογισμούς στα παρακάτω παραδείγματα: (1) Τα μέταλλα είναι ανόργανα. Ο χρυσός είναι ανόργανο. Άρα ο χρυσός είναι μέταλλο.   (2) Οι πλανήτες είναι ετερόφωτα σώματα. Η γη είναι πλανήτης. Άρα η γη είναι ετερόφωτο σώμα.   (3) Τα φυτά είναι οργανισμοί. Η

Αόριστες αντωνυμίες Στα νέα ελληνικά Αόριστες αντωνυμίες λέγονται οι αντωνυμίες που χρησιμοποιούνται για κάποιο άτομο ή για κάποιο πράγμα που δεν το ονομάζουμε είτε γιατί δεν το ξέρουμε είτε γιατί δε θέλουμε να το ονομάσουμε. Η χρήση τους είναι συχνή τόσο στον προφορικό όσο και στον γραπτό λόγο. Αόριστες αντωνυμίες είναι οι εξής: α) Ένας, μία/μια, ένα : Οι τύποι αυτοί συμπίπτουν με τους τύπους του αριθμητικού, που χρησιμεύει και για το αόριστο άρθρο. Δηλώνει πρόσωπα ή πράγματα με άγνωστη ταυτότητα, π.χ.  Ήρθε ένας και άνοιξε την πόρτα. β)   Κανένας/κανείς, καμιά/καμία, κανένα : κλίνεται όπως το  ένας, μια/μία, ένα  (βλ. σ. 30) μόνο στον ενικό. Το  κανείς  έχει δύο σημασίες: i) σημαίνει  κάποιος , όταν η φράση δεν έχει άρνηση, π.χ.  Αν σ' ενοχλήσει  κανείς , να μου το πεις. Έχεις  καμιά  καραμέλα; , ii) σημαίνει  ούτε ένας , όταν η φράση είναι αρνητική, π.χ.  Κανείς δε μίλησε  (ούτε ένας). γ)   Κάποιος, κάποια, κάποιο:  δηλώνει συγκεκριμένο πρόσωπο ή πράγμα, του οποίου η ταυτότητα δ

Αναφορικές αντωνυμίες Στα αρχαία ελληνικά Αναφορικές  λέγονται οι αντωνυμίες με τις οποίες κανονικά μια ολόκληρη πρόταση αναφέρεται σε λέξη άλλης πρότασης ή στο όλο νόημά της:  ἔστι δίκης ὀφθαλμός,   ὅς   τὰ πάνθ' ὁρᾷ — Δερκυλίδας ἐστάθη τὴν ἀσπίδα ἔχων,   ὃ   δοκεῖ κηλὶς εἶναι... Αναφορικές αντωνυμίες της αρχαίας ελληνικής είναι: 1)  ὅς, ἥ, ὃ  (= ο οποίος, αυτός που)· 2)  ὅσπερ, ἥπερ, ὅπερ  (= αυτός ακριβώς που)· 3)  ὅστις, ἥτις, ὅ,τι  (= όποιος)· 4)  ὁπότερος, ὁποτέρα, ὁπότερον  (= όποιος από τους δύο)· 5)  ὅσος, ὅση, ὅσον   6)  ὁπόσος, ὁπόση, ὁπόσον  (= όσος)  7)  οἷος, οἵα, οἷον  (= τέτοιος που)  8)  ὁποῖος, ὁποία, ὁποῖον  χωρίς άρθρο (= όποιας λογής)  9)  ἡλίκος, ἡλίκη, ἡλίκον  (= όσο μεγάλος)  10)  ὁπηλίκος, ὁπηλίκη, ὁπηλίκον  (= όσο μεγάλος)  11)  ὁποδαπός, ὁποδαπή, ὁποδαπόν  (= από ποιον τόπο· σε πλάγια ερώτηση)  Οι αναφορικές αντωνυμίες  ὅς, ὅσπερ  και  ὅστις  κλίνονται κατά τον ακόλουθο τρόπο: Ενικός αριθμός αρσ. θηλ. ουδ. αρσ. θηλ. ουδ. ον. ὃς ἣ ὃ ὅσπερ ἥπερ ὅπερ γεν. οὗ