Studyholic

Θεωρία      Το  ρήμα   αποτελεί από συντακτική άποψη το κεντρικό στοιχείο πάνω στο οποίο στηρίζεται η πρόταση της νέας ελληνικής. Με αυτό εκφράζεται στον λόγο η ενέργεια ή η κατάσταση του υποκειμένου του ρήματος, π.χ.  Oι επιβάτες  κατεβαίνουν  από το λεωφορείο.  Το ρήμα λειτουργεί ως στοιχείο που καθορίζει τον αριθμό και το είδος των άλλων γλωσσικών στοιχείων που συνδυάζονται με αυτό και παράλληλα θεμελιώνει το μήνυμα που δίνεται από την πρόταση, π.χ.  Εργάζεται    στο κατάστημα του θείου του , αλλά  Συνεργάζεται   με τον θείο του. Η  ρηματική φράση  είναι το λεκτικό σύνολο στο οποίο συνδυάζεται το ρήμα με τα στοιχεία που το συμπληρώνουν (αντικείμενο, κατηγορούμενο, επιρρηματικά στοιχεία), π.χ.  Ο Παύλος  ακούει ραδιόφωνο . Μπορεί να αποτελείται και μόνο από το ρήμα, π.χ.  Η Ζωή  παίζει .  Πολλές φορές οι λέξεις που αποτελούν τη ρηματική φράση δένονται νοηματικά τόσο στενά μεταξύ τους που μπορούν να αποδοθούν και με ένα ρήμα, π.χ.  Ο Σωτήρης  νιώθει πλήξη  → Ο Σωτήρης  πλήττει .   ΆΡ

Κτητικές αντωνυμίες Κτητικές είναι οι αντωνυμίες που δηλώνουν σε ποιο πρόσωπο ανήκει κάτι. Χρησιμοποιούνται πολύ συχνά τόσο στον προφορικό όσο και στον γραπτό λόγο. Mορφολογία Κτητικές αντωνυμίες είναι οι εξής: α)  Οι γενικές των αδύνατων τύπων της προσωπικής αντωνυμίας μετά από ουσιαστικά. Χρησιμοποιούνται, όταν λέγεται απλά πως κάτι ανήκει σε κάποιο πρόσωπο, π.χ.  Αυτό είναι το βιβλίο  μου . Αυτή είναι η γυναίκα  του . β)  Τα  δικός, δική, δικό  με τις γενικές των αδύνατων τύπων της προσωπικής αντωνυμίας. Χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις που θέλει ο ομιλητής να δώσει έμφαση ή να αντιπαραθέσει αυτό για το οποίο γίνεται λόγος με κάτι άλλο, π.χ.  Θέλει το  δικό  σου βιβλίο, όχι το  δικό  του.  Η αντωνυμία αυτή έχει τρία πρόσωπα και δύο αριθμούς. Κλίνεται όπως τα επίθετα σε  -ος, -η, -ο  (σ. 49). Ανάλογα με το πρόσωπο και τον αριθμό των κτητόρων, παρουσιάζει τους παρακάτω τύπους: Α΄ πρόσωπο : για έναν κτήτορα:  δικός μου, δική μου, δικό μου, για πολλούς κτήτορες:  δικός μας, δική μας, δι

ΟΙ ΞΕΝΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ Στη γλώσσα μας υπάρχουν αρκετές ξένες λέξεις που έχουν παραμείνει αυτούσιες και δεν έχουν προσαρμοστεί στους κανόνες της νέας ελληνικής. Ως αποτέλεσμα, χρησιμοποιούνται στην άκλιτη μορφή τους.  Ορισμένες λέξεις από την αγγλική γλώσσα: τζιν, γκολ, λάπτοπ, χάκερ, ντελίβερι, σούπερ μάρκετ. Λέξεις από τη γαλλική γλώσσα: ασανσέρ, αμπαζούρ, παρμπρίζ, αμπιγέ, μαντάμ.   Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι μερικές λέξεις προσαρμόστηκαν στην ελληνική γλώσσα και συγκεκριμένα στο κλιτικό σύστημά της. Έτσι, χρησιμοποιούνται και κλίνονται όπως λένε οι κανόνες στα ελληνικά (π.χ. το τρένο, του τρένου). Πηγή: Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό των δυσκολιών και των λαθών στη χρήση της ελληνικής, Αθήνα 2014. Ροδαμάνθη Σοφικίτου, Φιλόλογος

Ερωτηματικές αντωνυμίες Ερωτηματικές   λέγονται οι αντωνυμίες που εισάγουν   ερωτήσεις :   πόσαι   σοι οἰκίαι ἦσαν; Μανία δὲ   τίνος   ἦν;  Κῦρος ἤρετο   τίς   ὁ θόρυβος εἴη. Ερωτηματικές αντωνυμίες της αρχαίας ελληνικής είναι: 1)   τίς  (αρσ. και θηλ.),  τί  (ουδ.) (= ποιος;) 2)   πότερος, ποτέρα, πότερον  (= ποιος από τους δύο;)· 3)    πόσος, πόση, πόσον· 4)    ποῖος, ποία, ποῖον  (= τι λογής;)· 5)    πηλίκος, πηλίκη, πηλίκον  (= πόσο μεγάλος; ή ποιας ηλικίας;)· 6)    ποδαπός, ποδαπή, ποδαπὸν  (= από ποιον τόπο;)· 7)   πόστος, πόστη, πόστον  (= τι θέση έχει σε μια αριθμητική σειρά; πβ.  πρῶτος, τρίτος  κτλ.)· 8)   ποσταῖος, ποσταία, ποσταῖον  (= σε πόσες μέρες; — πβ.  τριταῖος, τεταρταῖος  κτλ.). Η ερωτηματική αντωνυμία  τίς, τί  είναι δικατάληκτη με τρία γένη και κλίνεται κατά την γ΄ κλίση: Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός αρσ. και θηλ. ουδέτ. αρσ. και θηλ. ουδέτ. ον. τίς τί τίνες τίνα γεν. τίνος ή τοῦ τίνος ή τοῦ τίνων τίνων δοτ. τίνι ή τῷ τίνι ή τῷ τίσι(ν) τίσι(ν) αιτ. τίνα τί τ

Ενωμένη ή χωριστή γραφή;  Μερικές λέξεις στα νέα ελληνικά γίνονται αισθητές ως μία, χωρίς να γίνεται ευδιάκριτο αν έχει συντελεστεί σύνθεση ή αν πρόκειται για μία φραστική λέξη. Έτσι, πρέπει να έχουμε στο νου μας τα εξής:  1. Οι ξένες λέξεις είναι πολύ πιθανό να γράφονται με ενωτικό και τόνο στο β΄ μέρος της λέξης (π.χ. νοκ-άουτ) ή χωρίς ενωτικό (π.χ. πικάπ). Στην τελευταία περίπτωση ο τόνος ενδέχεται να είναι στη λήγουσα. 2. Μερικές λέξεις λόγω μεγέθους ή λόγω συνεκφοράς γράφονται χωριστά (π.χ. εν τω μεταξύ). 3. Είναι πολύ πιθανό να υπάρξει σύγχυση ως προς τη μορφολογική κατηγορία στην οποία ανήκει μία λέξη, π.χ. αν είναι επίρρημα ή ουσιαστικό. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει το "επικεφαλής" που πολλές φορές, αν και είναι επίρρημα, θεωρείται ουσιαστικό και ως αποτέλεσμα κλίνεται, π.χ. οι επικεφαλείς, των επικεφαλών (το οποίο είναι λάθος). Γι' αυτό το λόγο η ενωμένη γραφή θα πρέπει να αποφεύγεται.  Ενδεικτική λίστα λέξεων για ενωμένη ή χωριστή γραφή   Μία λέξη απεναντίας, απ