Είδη συλλογισμών

Είδη συλλογισμών

Η διαδικασία με την οποία ο νους καταστρώνει ένα επιχείρημα λέγεται συλλογισμός.

Οι συλλογισμοί είναι άμεσοι, έμμεσοι, παραγωγικοί, επαγωγικοί, αναλογικοί.

           Στον παραγωγικό συλλογισμό από το όλον συμπεραίνουμε για τα επιμέρους.
           Έμμεσοι είναι οι συλλογισμοί των οποίων το συμπέρασμα προκύπτει από δύο ή                            περισσότερες προτάσεις - κρίσεις.
          Άμεσοι είναι οι συλλογισμοί των οποίων το συμπέρασμα προκύπτει από μια μόνο πρόταση        - κρίση.
          Στον επαγωγικό συλλογισμό από τα επιμέρους συμπεραίνουμε για το όλο.
          Στον αναλογικό συλλογισμό από τα επιμέρους συμπεραίνουμε πάλι για τα επιμέρους.   

       

Άσκηση 

Βρείτε τους συλλογισμούς στα παρακάτω παραδείγματα:

(1) Τα μέταλλα είναι ανόργανα.

Ο χρυσός είναι ανόργανο.

Άρα ο χρυσός είναι μέταλλο.

 

(2) Οι πλανήτες είναι ετερόφωτα σώματα.

Η γη είναι πλανήτης.

Άρα η γη είναι ετερόφωτο σώμα.

 

(3) Τα φυτά είναι οργανισμοί.

Η αχλαδιά είναι φυτό.

Άρα η αχλαδιά είναι οργανισμός.

 

(4) Η πορτοκαλιά, η λεμονιά... είναι οργανισμοί.

Η πορτοκαλιά, η λεμονιά... είναι φυτά.

Άρα τα φυτά είναι οργανισμοί.

 

(5) Κάποια καλή μαθήτρια βραβεύτηκε.

H Μαρία είναι καλή μαθήτρια.

Άρα η Μαρία είναι πιθανό να βραβευτεί.

Ροδαμάνθη Σοφικίτου, Φιλόλογος