ΚΤΗΤΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ-ΑΥΤΟΠΑΘΕΙΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

Κτητικές αντωνυμίες

Κτητικές είναι οι αντωνυμίες που δηλώνουν σε ποιο πρόσωπο ανήκει κάτι. Χρησιμοποιούνται πολύ συχνά τόσο στον προφορικό όσο και στον γραπτό λόγο.

Mορφολογία

Κτητικές αντωνυμίες είναι οι εξής:

α) Οι γενικές των αδύνατων τύπων της προσωπικής αντωνυμίας μετά από ουσιαστικά. Χρησιμοποιούνται, όταν λέγεται απλά πως κάτι ανήκει σε κάποιο πρόσωπο, π.χ. Αυτό είναι το βιβλίο μου. Αυτή είναι η γυναίκα του.

β) Τα δικός, δική, δικό με τις γενικές των αδύνατων τύπων της προσωπικής αντωνυμίας. Χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις που θέλει ο ομιλητής να δώσει έμφαση ή να αντιπαραθέσει αυτό για το οποίο γίνεται λόγος με κάτι άλλο, π.χ. Θέλει το δικό σου βιβλίο, όχι το δικό του. Η αντωνυμία αυτή έχει τρία πρόσωπα και δύο αριθμούς. Κλίνεται όπως τα επίθετα σε -ος, -η, -ο (σ. 49). Ανάλογα με το πρόσωπο και τον αριθμό των κτητόρων, παρουσιάζει τους παρακάτω τύπους:

Α΄ πρόσωπο: για έναν κτήτορα: δικός μου, δική μου, δικό μου,
για πολλούς κτήτορες: δικός μας, δική μας, δικό μας.

Β΄ πρόσωπο: για έναν κτήτορα: δικός σου, δική σου, δικό σου,
για πολλούς κτήτορες: δικός σας, δική σας, δικό σας.

Γ΄ πρόσωπο: για έναν κτήτορα: δικός του/της, δική του/της, δικό του/της, για πολλούς κτήτορες: δικός τους, δική τους, δικό τους.

Αυτοπαθείς αντωνυμίες

Αυτοπαθείς αντωνυμίες ονομάζονται αυτές που δείχνουν ότι το πρόσωπο που ενεργεί το ίδιο συγχρόνως δέχεται και την ενέργεια. Δε χρησιμοποιούνται τόσο συχνά όσο οι προσωπικές και οι κτητικές αντωνυμίες. Εμφανίζονται συνήθως στον προφορικό λόγο.

Mορφολογία

Οι αυτοπαθείς αντωνυμίες παρουσιάζουν τύπους μόνο στην ονομαστική, τη γενική και την αιτιατική.

		Ενικός αριθμός	Πληθυντικός αριθμός
Α΄ ΠΡΟΣΩΠΟ	Ον.	ο εαυτός μου	ο εαυτός μας
	Γεν.	του εαυτού μου	του εαυτού μας και των εαυτών μας
	Αιτ.	τον εαυτό μου	τον εαυτό μας και τους εαυτούς μας
Β΄ ΠΡΟΣΩΠΟ	Ον.	ο εαυτός σου	ο εαυτός σας
	Γεν.	του εαυτού σου	του εαυτού σας και των εαυτών σας
	Αιτ.	τον εαυτό σου	τον εαυτό σας και τους εαυτούς σας
Γ΄ ΠΡΟΣΩΠΟ	Ον.	ο εαυτός του/της	ο εαυτός τους
	Γεν.	του εαυτού του/της	του εαυτού τους και των εαυτών τους
	Αιτ.	τον εαυτό του/της	τον εαυτό τους και τους εαυτούς τους

ΠΡΟΣΟΧΗ! Στο γ΄ πρόσωπο υπάρχουν και οι τύποι του εαυτού των, τον εαυτό των και τους εαυτούς των, οι οποίοι χρησιμοποιούνται πολύ σπάνια και μόνο σε τυπικό ύφος.

Πηγή: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A112/621/4006,17974/