Studyholic

  Ενεργητική και παθητική σύνταξη Πολλές φορές μπορούμε να εκφράσουμε το ίδιο νόημα τόσο με ενεργητική όσο και με παθητική σύνταξη.  Ενεργητική σύνταξη έχουμε, όταν διατυπώνουμε ένα νόημα με ρήμα ενεργητικής διάθεσης: «Ο μαθητής διαβάζει το βιβλίο».  Παθητική σύνταξη έχουμε, όταν διατυπώνουμε ένα νόημα με ρήμα παθητικής διάθεσης: «Το βιβλίο διαβάζεται από τον μαθητή».   Η πρόθεση «από» μαζί με την αιτιατική ονόματος φανερώνει το πρόσωπο ή το πράγμα από το οποίο προέρχεται το πάθημα του υποκειμένου. Αυτό λέγεται ποιητικό αίτιο («από τον μαθητή»).   Προσοχή Ωστόσο, κάθε προσδιορισμός ρήματος παθητικής φωνής που αποτελείται από την πρόθεση «από» και αιτιατική δεν είναι και ποιητικό αίτιο, π.χ. «Τινάχτηκα από το κρεβάτι πρωί πρωί». Ροδαμάνθη Σοφικίτου, Φιλόλογος

  Σύνδεση Προτάσεων   ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ Οι προτάσεις παρατάσσονται, δηλαδή τοποθετούνται ισότιμα η μια δίπλα στην άλλη (κύρια πρόταση με κύρια, δευτερεύουσα πρόταση με δευτερεύουσα). Συνδέονται με τους εξής παρατακτικούς συνδέσμους:   Συμπλεκτικοί : και , ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ Αντιθετικοί : μα, αλλά, παρά, ωστόσο, όμως, μόνο Διαχωριστικοί ή διαζευκτικοί : ή, είτε Συμπερασματικοί : ώστε, λοιπόν, άρα, επομένως ( μετά από τελεία ή άνω τελεία )   ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ Στην περίπτωση αυτή οι προτάσεις δεν είναι ισοδύναμες. Ουσιαστικά, έχουμε δευτερεύουσες που  εξαρτώνται από κύριες, όπως επίσης και δευτερεύουσες που εξαρτώνται από άλλες δευτερεύουσες.   Ως υποτακτικοί σύνδεσμοι χρησιμεύουν οι εξής: Ειδικοί : ότι, πως, που Χρονικοί : όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν, μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, όποτε, ενόσω, κάθε που Αιτιολογικοί : γιατί, επειδή, αφού, διότι, που Υποθετικοί : αν, σαν άμα Τελικοί : να, για να Βουλητικοί : να Αποτελ

  Προσχεδιασμένος προφορικός λόγος - Ομιλία Είδη: Εισήγηση/Ομιλία και Διάλεξη Εισήγηση: ομιλία που εκφωνείται σε συλλογικό όργανο που περιλαμβάνει τόσο προτάσεις πάνω σε κάποιο συγκεκριμένο θέμα όσο και ανακοινώσεις σε ένα συγκεκριμένο θέμα. Διάλεξη: ομιλία που εκφωνείται σε εξειδικευμένο ακροατήριο, η οποία αποσκοπεί στην πραγμάτευση ενός εξειδικευμένου (συνήθως επιστημονικού) θέματος. Στον προσχεδιασμένο λόγο θα πρέπει να υπάρχει μία προσφώνηση, ανάλογα με την ιδιότητα του δέκτη και τις επιδιώξεις του πομπού, η οποία γράφεται στο πάνω αριστερό μέρος του κειμένου. π.χ. Κυρίες και κύριοι, ... Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει μια επιφώνηση, δηλαδή μια τυποποιημένη φράση, η οποία τοποθετείται στο κάτω δεξιό μέρος του κειμένου. Προσοχή! το ύφος του κειμένου εξαρτάται από την επικοινωνιακή περίσταση το β΄ πρόσωπο πληθυντικού δύναται να χρησιμοποιηθεί, όπως επίσης και το α΄ πληθυντικό σε ορισμένα σημεία Ροδαμάνθη Σοφικίτου, Φιλόλογος

  Το άρθρο Το άρθρο έχει ως σκοπό να πληροφορήσει, να ερμηνεύσει και να σχολιάσει γεγονότα της επικαιρότητας, μιας και αποτελεί κείμενο ειδησεογραφικού χαρακτήρα. Έτσι, στη θεματολογία του εντάσσονται θέματα γενικού ενδιαφέροντος, όπως πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά. Γενικά χαρακτηριστικά Στο άρθρο θα πρέπει να υπάρχει:  * τίτλος * πρόλογος με το κυρίως θέμα και την αφόρμηση, δηλαδή το γεγονός της επικαιρότητας που του έδωσε την αφορμή για τη συγγραφή του άρθρου * κύριο μέρος με την ανάλυση, την ερμηνεία και τον σχολιασμό του θέματος * επίλογος με τα συμπεράσματα απ' όσα αναφέρθηκαν ήδη  Προσοχή! Γενικότερα, στο άρθρο κυριαρχεί η αναφορική λειτουργία της γλώσσας. Με άλλα λόγια, οι λέξεις που χρησιμοποιούμε θα πρέπει να έχουν δηλωτική/κυριολεκτική σημασία, ειδικά εφόσον ο σκοπός του άρθρου είναι η πληροφόρηση του δέκτη. Τέλος, το ύφος που θα χρησιμοποιήσουμε, θα πρέπει να είναι σοβαρό, αντικειμενικό και απρόσωπο, το οποίο επιτυγχάνεται με τη χρήση του γ΄ ενικού και

  Σημεία Στίξης   Τα σημεία στίξης είναι τα εξής:  Τελεία (.) : Τελεία βάζουμε στο τέλος μιας πρότασης ή μιας περιόδου, όταν τελειώνει το ολοκληρωμένο νόημα, που εκφράζουμε. Ουσιαστικά υποδεικνύει ότι πρέπει να γίνει διακοπή της φωνής. Π.χ. Ο άνθρωπος, αλλά και κάθε λαός, χρειάζεται ένα σκοπό στη ζωή του. Αυτό τον ενεργοποιεί. Του δίνει νόημα και ουσία. Άνω τελεία ή άνω στιγμή ( ˙ ) : Χρησιμοποιείται, για να δηλώσει μικρότερη διακοπή από την τελεία και μεγαλύτερη από το κόμμα. Πιο συγκεκριμένα, τίθεται εντός μιας περιόδου, προκειμένου να διαχωρίσει προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους με σχέση επεξήγησης, συμπλήρωσης ή αντίθεσης, και με αυτό τον τρόπο να δώσει έμφαση στον λόγο. Έτσι, άνω τελεία ή άνω στιγμή βάζουμε όταν το νόημα είναι αρκετά ολοκληρωμένο, αλλά όχι τέλειο. Π.χ. Έξι μήνες απουσιάζει˙ έξι ολόκληρους μήνες. Ωστόσο δεν στενοχωριέται˙ δεν σκέφτεται ακόμη να επιστρέψει. Κόμμα ( , ) : Είναι το κυριότερο σημείο στίξης

    Οι λειτουργίες της γλώσσας   Κυριολεκτική-Αναφορική-δηλωτική λειτουργία Όταν οι λέξεις χρησιμοποιούνται κυρίως με την κυριολεκτική/δηλωτική σημασία τους, π.χ. οι ρίζες του δέντρου Επικοινωνιακό αποτέλεσμα: ο ομιλητής απευθύνεται στη λογική του δέκτη, αποσκοπώντας στη μετάδοση μιας πληροφορίας (πληροφόρηση). Ενδιαφέρεται για το περιεχόμενο του λόγου και όχι για τον τρόπο εκφοράς του.   Μεταφορική-Συνυποδηλωτική-Ποιητική λειτουργία Όταν οι λέξεις χρησιμοποιούνται κυρίως με τη μεταφορική/συνυποδηλωτική σημασία τους, π.χ. οι ρίζες του προβλήματος Επικοινωνιακό αποτέλεσμα: ο ομιλητής απευθύνεται στο συναίσθημα του δέκτη και ενδιαφέρεται για τη μορφή της διατύπωσης, όχι για το περιεχόμενο, αποσκοπώντας στην πρόκληση συναισθημάτων (ευαισθητοποίηση, ανησυχία, ελπίδα κλπ.)   Ροδαμάνθη Σοφικίτου, Φιλόλογος

  Η σημασία και η χρήση των λέξεων Ανάλογα με τη σημασία τους, οι λέξεις της ν. ε. διακρίνονται σε συνώνυμες, αντώνυμες, ταυτόσημες, ομώνυμες και παρώνυμες. Η σημασία τους άλλοτε είναι κυριολεκτική (δήλωση) και άλλοτε μεταφορική (συνυποδήλωση).   Συνώνυμες Οι λέξεις που έχουν την ίδια περίπου σημασία ή εκφράζουν έννοιες με σημασιολογική συγγένεια. Εκφράζουν διαφορετικές αποχρώσεις μιας έννοιας (σχέση κλιμάκωσης) Π.χ. ασύγκριτος, απαράμιλλος, ασυναγώνιστος   Αντίθετες Οι λέξεις που εκφράζουν αντίθετες έννοιες Π.χ. απουσία – παρουσία, ταχύτητα – βραδύτητα   Ταυτόσημες Οι λέξεις που έχουν την ίδια ακριβώς σημασία Π.χ. οικία – σπίτι Αχλάδι – απίδι   Ομώνυμες ή ομόηχες Οι λέξεις που έχουν διαφορετική σημασία, αλλά ακούγονται το ίδιο Π.χ. κριτικός – κρητικός Τοίχος – τείχος Ψηλός – ψιλός Φύλο – φύλλο   Παρώνυμες Οι λέξεις που έχουν διαφορετική σημασία, αλλά παρόμοια προφορά Π.χ. φυλή – φίλη Αμαρτωλός – αρματολός © Ροδαμάνθη Σοφικίτου, Φιλόλ