Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου. Θεωρία: Ετερόπτωτοι προσδιορισμοί (Γενική)

 

Ετερόπτωτοι προσδιορισμοί

Η Γενική πτώση ως ετερόπτωτος προσδιορισμός

ονομάζεται αλλιώς γενική προσδιοριστική και έχει τις εξής σημασίες:'

• γενική του κτήτορα (ή αλλιώς γενική κτητική), π.χ. Το βιβλίο της Μαρίας είναι πολύ ενδιαφέρον
• γενική της ιδιότητας, π.χ. Έφηβος 15 ετών
• γενική διαιρετική (ή αλλιώς του συνόλου στο οποίο ανήκει κάποιος ή κάτι), π.χ. έφαγε ένα κομμάτι της τούρτας
• γενική του περιεχομένου, π.χ. το μπουκάλι του λαδιού είναι στο τραπέζι
• γενική της αιτίας, π.χ. Η ανακοίνωση του χωρισμού τον πίκρανε
• γενική του σκοπού, π.χ. Τα ποτήρια του νερού είναι στο πάνω ντουλάπι
• γενική του τόπου, π.χ. Τα πλατάνια της πλατείας είναι πανέμορφα
• γενική του χρόνου, π.χ. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς
• γενική αντικειμενική & γενική υποκειμενική: στην πρώτη περίπτωση, η γενική αντικειμενική είναι δίπλα σε ουσιαστικά που προέρχονται από ρήματα και εκφράζουν το αντικείμενο της ενέργειας που δηλώνει το ρήμα, π.χ. Η αυστηρή κριτική του βιβλίου (έκριναν το βιβλίο - άρα το αντικείμενο της ενέργειας είναι "το βιβλίο" και έχουμε γενική αντικειμενική). Αντίστοιχα, αν δίπλα σε ουσιαστικά που προέρχονται από ρήματα, εκφράζεται το υποκείμενο της ενέργειας που δηλώνει το ρήμα, τότε έχουμε γενική υποκειμενική, π.χ. Το κελάηδημα του καναρινιού (κελαηδάει το καναρίνι - το ουσιαστικό "καναρίνι" είναι υποκείμενο και άρα έχουμε γενική υποκειμενική)

Ροδαμάνθη Σοφικίτου, Φιλόλογος