Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου. Θεωρία: Το Ρήμα (Μέρος Πέμπτο)

 Η φωνή και η συζυγία του ρήματος

Η φωνή

Η μορφή του ρήματος καταδεικνύει τη φωνή στην οποία βρίσκεται ένα ρήμα. Πιο συγκεκριμένα, όταν ένα ρήμα λήγει σε -ω, είναι στην ενεργητική φωνή, ενώ όταν λήγει σε -μαι, είναι στην παθητική φωνή.

π.χ. διαβάζω (ενεργητική φωνή) 

κοιμάμαι (παθητική φωνή)

Τα περισσότερα ρήματα απαντούν και στις δύο φωνές, δηλαδή και στην ενεργητική και στην παθητική φωνή. 

π.χ. χτενίζω - χτενίζομαι

Τα ρήματα που ΔΕΝ έχουν ενεργητική φωνή, με άλλα λόγια τα ρήματα που συναντάμε μόνο στην παθητική φωνή (π.χ. έρχομαι, εργάζομαι, φοβάμαι) λέγονται Αποθετική Ρήματα.

Η συζυγία

η συζυγία είναι ο τρόπος σύμφωνα με τον οποίο κλίνεται ένα ρήμα. Για να το κατανοήσουμε αυτό, θα πρέπει να παρατηρήσουμε τον τονισμό του ρήματος. Αν παραδείγματος χάριν τονίζεται στην ενεργητική φωνή στην παραλήγουσα (π.χ. ντύνω) και στην παθητική φωνή στην προπαραλήγουσα (πχ. ντύνομαι), τότε ανήκει στην ΠΡΩΤΗ ΣΥΖΥΓΙΑ.

Αντιθέτως, αν ένα ρήμα τονίζεται στην ενεργητική φωνή στη λήγουσα (π.χ. αγαπώ) και στην παθητική φωνή στην παραλήγουσα (π.χ. αγαπιέμαι), τότε ανήκει στη ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΖΥΓΙΑ.

Ροδαμάνθη Σοφικίτου, Φιλόλογος