Ιστορία Α΄ Γυμνασίου. Α΄ Κεφάλαιο

Κεφάλαιο Α΄
 Η εποχή του λίθου 

Προϊστορία: πριν την εμφάνιση των πρώτων γραπτών πηγών 

Διαίρεση της Προϊστορίας: 

Εποχή του λίθου 

Παλαιολιθική εποχή 

Μεσολιθική εποχή (ως το 6500 π.Χ.) 

Νεολιθική εποχή (ως το 3000 π.Χ.) 

⋇ Εποχή του χαλκού  (3000 π.Χ. – 1100 π. Χ.) 

Η παλαιολιθική και η μεσολιθική εποχή 

 Πρώτη εμφάνιση του ανθρώπου στη γη. 

∙ Ικανός άνθρωπος (homo habilis) ∙

 Όρθιος άνθρωπος (homo erectus) 

∙ Έμφρων άνθρωπος (homo sapiens) 

∙ Σοφότατος άνθρωπος (homo sapiens sapiens) 

Πιο συγκεκριμένα: 

Παλαιολιθική εποχή 

 Πρώιμη Παλαιολιθική Περίοδος ( 2.500.000 – 200.000 π.Χ) 

Ικανός άνθρωπος 

Όρθιος άνθρωπος 

Εργαλεία: Κροκάλες Χειροπελέκεις 

Μέση Παλαιολιθική Περίοδος (200.000 – 35.000 π.Χ.) 

Έμφρων (σοφός) άνθρωπος 

Εργαλεία: Αιχμές Ξέστρα 

Ύστερη Παλαιολιθική Περίοδος (35.000 – 6.500 π.Χ.) 

Σοφότατος άνθρωπος 

Εργαλεία: Λεπίδες Ξέστρα Γλυφίδες Οστέινα εργαλεία 

 

Η ζωή του ανθρώπου κατά την Παλαιολιθική και Μεσολιθική Εποχή (2.500.000 π.Χ. – 6.500 π.Χ.)

 ⋄ Κυνηγός και τροφοσυλλέκτης- αλιεύς : μαμούθ, τάρανδοι, αντιλόπες, αίγαγροι, βόδια, ελάφια, ίπποι, καρποί 

⋄ κατεργάζεται οστά, κέρατα, λίθους 

⋄ ντύνεται με δέρματα ζώων 

⋄ θάβει τους νεκρούς του Στην Ελλάδα: Θεσσαλία, Μακεδονία, Αργολίδα, Κέρκυρα κλπ 2) 

Η τέχνη 

 ⋄ Ζωγραφικές παραστάσεις 

⋄ Αγαλματίδια από πηλό, κόκκαλο ή λίθο 

⋄ Κοσμήματα 

⋄ Σπηλαιογραφίες (μαγική ή συμβολική σημασία)

Πηγή: 

Ο ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΗ

Η παλαιολιθική τέχνη εκδηλώθηκε μέσα από πολλές και ποικίλες μορφές. Τα κινητά έργα τέχνης περιλαμβάνουν κοσμημένα εργαλεία, όπλα, πλακίδια με εικονιστικές εγχαράξεις ζώων και ανθρώπων και ζωόμορφα και ανθρωπόμορφα, κυρίως γυναικεία, ειδώλια.

Η τέχνη των σπηλαίων περιλαμβάνει οποιαδήποτε παράσταση ή άλλο έργο ζωγραφικής και γλυπτικής και κυρίως τις σπηλαιογραφίες που εντοπίστηκαν σ’ ένα σύνολο σπηλαίων τα οποία παρουσιάζουν εξαιρετική πυκνότητα στη ΝΔ Γαλλία (π.χ. Lascaux) και στη Β. Ισπανία (π.χ. Altamira). Στα Βαλκάνια, με εξαίρεση τη Ρουμανία, και φυσικά στην Ελλάδα, δεν εντοπίζονται σπηλαιογραφίες.

Στις ζωγραφικές παραστάσεις έχουν καταμετρηθεί 267 ζώα, ρινόκεροι, λιοντάρια, μαμούθ, άλογα, βίσωνες, αρκούδες, τάρανδοι, ελάφια κ.ά.

Κοσμάς Τουλούμης, Πριν από την Ιστορία, σ. 40

 

Σπηλαιογραφία από τα σπήλαια της Niaux (Γαλλία) 

 

Άσκηση: 

Να περιγράψετε τη σπηλαιογραφία. Τι ζώα εικονίζονται; Μπορείτε να βρείτε τους λόγους για τους οποίους ο άνθρωπος ζωγράφισε αυτά τα ζώα;

Πηγή: http://ebooks.edu.gr/

Επιμέλεια: Ροδαμάνθη Σοφικίτου, Φιλόλογος